Kościół p.w. św. Jana Ewangelisty
Kościół świętego Jana Ewangelisty – rzymskokatolicki obronny kościół parafialny należący do dekanatu Paczków diecezji opolskiej.
Budowa świątyni rozpoczęła się w 1350 roku i trwała około 30 lat, a jej fundatorem był zapewne biskup wrocławski Przecław z Pogorzeli, urzędujący w latach 1341-1376.
Obecny kształt budowli to efekt przebudów w stylu renesansowym, barokowym i neogotyckim. W XV wieku do prezbiterium od strony południowej została dobudowana dwuprzęsłowa kaplica pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, w której znajduje się jedyny w Europie Środkowej ołtarz wyrzeźbiony z jednego kawałka piaskowca. Druga kaplica została wybudowana w stylu barokowym w 1701 roku po epidemii, jako wotum dla św. Rocha. Wieża miała po wybudowaniu w 1389 roku 120 m, aktualnie są to 64 metry
W XVI wieku,w obawie przed najazdami Turków, świątynia została przebudowana i ufortyfikowana, tym samym zaczęła spełniać funkcje obronne – dachy zostały przekształcone i zostały dobudowane mury tarczowe zwieńczone attyką. W południowej nawie została ustawiona okrągła kamienna studnia, jedyna studnia w Europie znajdująca się wewnątrz kościoła, która w XIX wieku otrzymała żelazną nadbudowę. Według podań, w studni tej – nazywanej „tatarską” - mieszkańcy nie tylko czerpali wodę, ale również, w przypadku ataku nieprzyjaciela, mogli się w niej schronić.
Wewnątrz kościoła zachowały się cenne zabytki sztuki rzeźbiarskiej (m.in. dzieła wykonane przez Wita Stwosza), ołtarz w stylu neogotyckim i ambona z XIX wieku. Szczególną uwagę należy zwrócić na sklepienia budowli, które znakomicie odzwierciedlają bogactwo gotyckich rozwiązań wszelakich form i typów. Nawa główna jest przesklepiona formami gwiaździstymi, nawy boczne są nakryte sklepieniami trójpodporowymi, natomiast prezbiterium jest nakryte rzadko spotykanymi na Śląsku sklepieniami sieciowymi. Jedna z kaplic jest nakryta bardzo rzadkim wariantem sklepienia sieciowego. Z kolei kruchty nakryte są sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi.
- Tekst pochodzi z portalu Wikipedia Wolna Encyklopedia
- Zdjęcia pochodzą z portalu Polska-org.pl
Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
- Grahsteine mit den Figuren der Verstorbenen in Lebensgröße für einen Ritter + 1613 und eine Frau, vermutlich seine Hausfrau, beide aus Sandstein.
- Epitaph, 1658 von dem Pfarrer Adam F. Schneider gestiftet zum Gedächtnis seines 1613 + Vaters, des "Beekenß" Jacob Schneider und seiner 1629 + Mutter. Das rohe Mittelbild wird umrahmt von wildem Schnörkelwerk, in das einige Figuren (zumteil wohl von andern Epitaphien) hineingestellt sind. Überstrichen.
- Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Reg.-Bezirks Breslau - im amtlichem Auftrage bearbeitet von Hans Lutsch. Breslau 1889. -
Płyta nagrobna NN mężczyzny † 1613
Płyta nagrobna NN mężczyzny, zmarłego według Hansa Lutscha w 1613 roku. Opisuje go jako rycerza, choć jest to bardzo wątpliwe, ze względu na jego ubiór. Być może jest to ówczesny burmistrz miasta. Inskrypcja jest tak starta, że niemożliwym jest jej odczytanie. U góry po lewej stronie ukazany jest herb rodzinny, taki sam jak w przypadku jego żony.
Płyta nagrobna Cathariny Nunierin † 15 . . . .
Płyta nagrobna Cathariny Nunierin, zmarłej pod koniec XVI wieku. Na płycie udało się odczytać jedynie dwie pierwsze cyfry daty rocznej. Według Hansa Lutscha jest to malżonka mężczyzny, którego płyta znajduje się obok. Inskrypcja jest również bardzo starta ale nie jak w wypadku pierwszej płyty, co umożliwiło odczytanie imiona i nazwiska. Szkoda, że nie uczynił tego Lutsch, bowiem ponad sto lat temu, była ona z pewnością bardziej czytelna. U góry po lewej stronie znajduje się herb rodziny, identyczny jak u jej męża.